Theo Bộ Xây dựng, đến giữa năm 2023, cả nước có khoảng 1.200 dự án bất động sản, nhà ở thương mại bị vướng mắc, chủ yếu là vướng mắc pháp lý . Trong đó, TP.HCM có 148 dự án bị vướng mắc pháp lý không thể triển khai thực hiện hoặc không thể thực hiện được các thủ tục đầu tư xây dựng...
Ảnh minh họa
Trước thực trạng đó, Thủ tướng Chính phủ đã cho thành lập Tổ công tác của Thủ tướng để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho lĩnh vực bất động sản.
Trên cơ sở này, nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cũng đã thành lập Tổ công tác của địa phương do Chủ tịch UBND cấp tỉnh làm Tổ trưởng. Tổ này phối hợp chặt chẽ với Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ và cấp có thẩm quyền để nỗ lực tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp.
Điển hình là Chủ tịch UBND TP.HCM kiêm Tổ trưởng Tổ công tác tháo gỡ khó khăn cho các dự án đầu tư của UBND thành phố đã chỉ đạo phân loại các nhóm vướng mắc của 148 dự án và giao cho giám đốc các sở, ngành liên quan chịu trách nhiệm xem xét đề xuất xử lý.
Cụ thể, “nhóm vướng mắc về thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, chuyển nhượng dự án, cổ phần hóa” thuộc trách nhiệm của Sở Kế hoạch Đầu tư.
“Nhóm vướng mắc về quy hoạch xây dựng” thuộc trách nhiệm của Sở Quy hoạch Kiến trúc.
“Nhóm vướng mắc về giao, thuê đất, định giá đất, cấp Giấy chứng nhận” thuộc trách nhiệm của Sở Tài nguyên Môi trường.
“Nhóm vướng mắc về thẩm định dự án, thẩm định thiết kế cơ sở, thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở, cấp Giấy phép xây dựng, xác nhận dự án đủ điều kiện huy động vốn” thuộc trách nhiệm của Sở Xây dựng.
“Nhóm vướng mắc về thẩm định giá đất, quyết định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, nghĩa vụ tài chính bổ sung” thuộc trách nhiệm của Sở Tài chính và Cục Thuế.
“Nhóm vướng mắc chung về pháp lý” thuộc trách nhiệm của Sở Tư pháp…
Đặc biệt, Tổ công tác của UBND TP.HCM thường xuyên xếp lịch họp hàng tuần để xử lý các vướng mắc của doanh nghiệp.
Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), đến nay, cả nước đã tháo gỡ được vướng mắc, khó khăn cho khoảng 100 dự án bất động sản, nhà ở. Riêng, TP.HCM đã tháo gỡ khó khăn cho khoảng 30% trong tổng số 148 dự án bị vướng mắc.
Bên cạnh nỗ lực của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng quyết liệt tháo gỡ ngay các vướng mắc của các văn bản dưới luật thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành. Cụ thể là Nghị định 08/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, điều này giúp cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ “hạ cánh mềm”, không bị “đổ vỡ”; hoặc Nghị định 10/2023/NĐ-CP bước đầu tạo điều kiện để cấp sổ hồng cho khoảng 100.000 căn hộ du lịch (condotel).
Nghị định số 12/2023/NĐ-CP về cơ bản tháo gỡ được vướng mắc trong công tác định giá đất, thẩm định giá đất, quyết định giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất các dự án bất động sản, nhà ở thương mại để giúp cho hàng trăm ngàn người mua nhà sớm được cấp sổ hồng.
Ngân hàng Nhà nước cũng ban hành Thông tư 02/2023/TT-NHNN cho phép ngân hàng thương mại được cơ cấu lại nợ, gia hạn thời gian trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ đối với doanh nghiệp bất động sản; ban hành Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng với lãi suất thấp hơn 1,5-2% lãi suất cho vay thương mại thông thường để hỗ trợ chủ đầu tư, người mua nhà tại các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.
Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư số 10/2023/TT-NHNN ngừng thực hiện một số quy định của Thông tư số 06/2023/TT-NHNN (trước khi Thông tư 06 có hiệu lực thi hành), đã hỗ trợ thiết thực cho rất nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư và người dân vượt qua khó khăn.
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn vướng mắc cần gỡ nhanh. Chẳng hạn, để tháo gỡ khó khăn và hỗ trợ cho chủ đầu tư dự án bất động sản, nhà ở thương mại, trong hơn 01 năm qua, nhiều địa phương trong đó có TP.HCM đã cho phép chủ đầu tư được huy động vốn 50% sản phẩm của dự án do cơ quan nhà nước có thẩm quyền chưa xác định được tiền sử dụng đất, tiền thuê đất hoặc nghĩa vụ tài chính bổ sung (nếu có), mà nguyên nhân chủ yếu là do vướng mắc trong công tác định giá đất, thẩm định giá đất, quyết định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất hoặc nghĩa vụ tài chính bổ sung (nếu có).
Nay, Nghị định số 12/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 44/2014/NĐ-CP quy định về giá đất đã cơ bản tháo gỡ được nhiều vướng mắc trong công tác định giá đất, thẩm định giá đất, quyết định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất hoặc nghĩa vụ tài chính bổ sung (nếu có),
Vì vậy, Hiệp hội đề nghị các địa phương xem xét cho phép các chủ đầu tư được tiếp tục huy động vốn đối với 30-50% sản phẩm của dự án (còn lại) để giảm bớt khó khăn, nhưng vẫn phải bảo đảm phần giá trị tài sản của chủ đầu tư dự án đủ để hoàn thành nghĩa vụ tài chính, nghĩa vụ tài chính bổ sung (nếu có) với Nhà nước…
Ngoài ra, HoREA cũng mong muốn Thủ tướng Chính phủ, Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng tiếp tục hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện dự án bất động sản cho các địa phương, doanh nghiệp sau khi các luật mới được ban hành (Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản).
Theo nhận định của JLL Việt Nam, trong vòng 10 năm trở lại đây, thị trường bất động sản TP.HCM có tỷ lệ tăng trưởng lũy kế hàng năm là 11,8% theo năm trong bối cảnh nguồn cung dẫn dắt nhu cầu (căn hộ trung – cao cấp là chủ yếu). Điều này đã khiến giá căn hộ ở thị trường sơ cấp bình quân đạt mức 2.927 USD/m2 (68 triệu đồng/m2). Quỹ đất ngày càng khan hiếm, ít dự án ra hàng cũng góp phần vào xu hướng tăng giá bán căn hộ.
JLB Holdings tổng hợp/theo vneconomy
